استاندارد آسانسور چیست و نحوه دریافت استاندارد آسانسور چگونه است؟

امروزه برای طراحی و انجام یک پروژه مخصوصا پروژه‌های ساختمانی، نیاز به رعایت اصول و استاندارد است. که توسط مراکز ذیربط تهیه و تدوین می‌شوند. این استانداردها در صنایع خودروسازی، ساختما‌ن‌سازی و حتی طراحی و نصب آسانسورها وجود دارند و شرکت‌هایی که موفق به گرفتن این استاندارها نشدند، اجازه فعالیت ندارند.

از اوایل سال 1377 تلاش‌هایی مبنی بر داشتن استاندارد برای طراحی آسانسور صورت گرفت و نهایتا این تلاش‌ها در سال 1382 منجر به وجود آمدن استانداردهایی شد که تمام مجموعه‌ها و شرکت‌های آسانسور مجبور به انجام و رعایت این استانداردها شدند.

استانداردهای ملی آسانسور به دو بخش ایمنی و بخش عملکردی تقسیم شدند. در ادامه به شرحی کامل از استاندارد ملی آسانسور می‌پردازیم، با ما همراه باشید.

همچنین بخوانید: آشنایی با استانداردهای آسانسور ملی و بین‌المللی آسانسور

اهمیت وجود آسانسور استاندارد در ساختمان

با توجه به قانون تصویب شده در شهرداری، لازم است تا سازندگان بعد از تکمیل پروژه، برای اخذ پایان کار، تاییدیه استاندارد آسانسور را به شهرداری منطقه مربوطه ارائه دهند که این استاندارد به‌دست اداره کل استاندار استان صادر می‌گردد.

در ادامه به مراحل صدور گواهینامه استاندارد آسانسور اشاره خواهیم کرد:

• باید مراحل ساختن ساختمان به همراه برق‌کشی و نصب آسانسور به اتمام رسیده باشد.
• اصل صفحه اول پروانه ساختمان و کپی از پشت و روی کارت ملی سازنده به شرکتی که برای گرفتن گواهی استاندارد با آن ها هماهنگ شده است، ارسال شود.
• پس از ثبت‌نام اینترنتی برای گواهینامه استاندارد در اسانسور، شرکتی که نصب اسانسور را برای شما انجام داده است، کد رهگیری را دریافت خواهد کرد.
• بعد از آن، شرکتی که برای بازرسی از آسانسور انتخاب می‌شود و همچنین هزینه بازرسی نیز اعلام می‌گردد.
• شرکتی که با شما طرف قرارداد است، محاسبات نقشه و فرم مهندس ناظر را برای شرکت بازرس ارسال می کند.
• تاریخی برای بازرسی مشخص می‌شود.
• بازرس انتخاب شده به همراه نماینده شرکت طرف قرارداد در محل حاضر می‌شوند و در صورت عدم نقص قوانین، بازرس سلامت آسانسور را تایید کرده و در غیر این‌صورت شرکت طرف قرارداد موظف است نواقص مشخص شده را برطرف سازد و مجددا اقدام خود را برای حضور بازرس ارسال نماید.
• پس از تایید نهایی، قرارداد یکساله سرویس و تعمیر آسانسور عقد می‌گردد.
• پس از گذراندن مراحل بالا، کپی برابر اصل شده قرارداد سرویس و نگهداری یک ساله و بیمه‌نامه آسانسور به شرکت بازرسی جهت تکمیل پرونده ارسال می‌شود و مراحل آماده شدن گواهی تاییدیه استاندارد آسانسور توسط شرکت بازرسی انجام و تحویل شما می‌گردد.

گواهی استاندارد آسانسور

گواهی استاندارد آسانسور مدرکی است که تأیید می‌کند آسانسور نصب‌شده در یک ساختمان مطابق با الزامات فنی و ایمنی تعیین‌شده توسط سازمان ملی استاندارد ایران است. این گواهی برای اطمینان از ایمنی و عملکرد صحیح آسانسور و همچنین دریافت پایان کار ساختمان ضروری است.

انواع گواهی استاندارد آسانسور

1. گواهی استاندارد اولیه: این گواهی پس از اتمام نصب و راه‌اندازی آسانسور صادر می‌شود و نشان‌دهنده انطباق آسانسور با استانداردهای ملی است. دریافت این گواهی برای اخذ پایان کار ساختمان الزامی است.
2. گواهی استاندارد ادواری: این گواهی به‌صورت دوره‌ای (معمولاً سالیانه) صادر می‌شود و هدف آن اطمینان از حفظ ایمنی و عملکرد مناسب آسانسور در طول زمان است. اگرچه دریافت این گواهی در حال حاضر اجباری نیست، اما از نظر فنی و ایمنی توصیه می‌شود.

انواع استاندارد آسانسور

انواع استاندارد آسانسور شامل دسته‌بندی‌هایی است که برای تضمین ایمنی و عملکرد صحیح آسانسورها تعریف شده‌اند. این استانداردها در ایران بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی مشخص می‌شوند و هر یک به جنبه‌های خاصی از طراحی، نصب و بهره‌برداری آسانسورها می‌پردازند.

1. استاندارد آسانسورهای کششی

• ویژگی‌ها:
  • استفاده از موتور و سیستم وزنه تعادل برای حرکت کابین.
  • مناسب برای ساختمان‌های بلند و پرتردد.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد ایمنی نصب و عملکرد (EN 81-1).
  • استاندارد مقاومت طناب و ترمز اضطراری.

2. استاندارد آسانسورهای هیدرولیک

• ویژگی‌ها:
  • استفاده از فشار هیدرولیکی برای حرکت کابین.
  • مناسب برای ساختمان‌های کوتاه و متوسط.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد ایمنی نصب و عملکرد (EN 81-2).
  • استاندارد سیستم‌های کنترل فشار و سیستم‌های جلوگیری از نشت.

3. استاندارد آسانسورهای کارگاهی و صنعتی

• ویژگی‌ها:
  • طراحی برای حمل بارهای سنگین یا استفاده در محیط‌های صنعتی.
  • مقاومت بالا در برابر شرایط سخت.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد طراحی سازه و سیستم‌های ایمنی (ISO 10263).
  • استاندارد مربوط به محیط‌های کارگاهی (ISO 12100).

4. استاندارد آسانسورهای پانوراما

• ویژگی‌ها:
  • آسانسورهای شیشه‌ای با طراحی زیبا.
  • بیشتر برای مراکز تجاری و هتل‌ها استفاده می‌شود.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد مربوط به طراحی و مواد استفاده‌شده.
  • استاندارد ایمنی شیشه‌ها و تهویه کابین.

5. استاندارد آسانسورهای ضد انفجار

• ویژگی‌ها:
  • طراحی برای محیط‌های پرخطر با احتمال انفجار (مثل پالایشگاه‌ها).
  • استفاده از تجهیزات خاص با مقاومت بالا.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد ATEX برای ایمنی در محیط‌های انفجاری.
  • استاندارد سیستم‌های الکتریکی مقاوم در برابر شعله.

6. استاندارد آسانسورهای بیمارستانی

• ویژگی‌ها:
  • طراحی شده برای حمل تخت بیمار، ویلچر و تجهیزات پزشکی.
  • حرکت نرم و بدون لرزش.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد EN 81-70 (برای افراد با نیازهای ویژه).
  • استاندارد بهداشت و تهویه.

7. استاندارد آسانسورهای بدون موتورخانه (MRL)

• ویژگی‌ها:
  • طراحی شده بدون نیاز به موتورخانه.
  • استفاده بهینه از فضا.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد EN 81-21.
  • استاندارد سیستم‌های کنترل و صرفه‌جویی در انرژی.

8. استاندارد آسانسورهای ویژه

• ویژگی‌ها:
  • شامل آسانسورهای ویژه افراد معلول، باربر، خودروبر و سایر انواع خاص.
  • طراحی بر اساس نیازهای خاص.
• مهم‌ترین استانداردها:
  • استاندارد EN 81-70 (آسانسورهای مناسب افراد با نیازهای خاص).
  • استاندارد طراحی سازه و تحمل وزن.

 

 

10 مرحله دریافت استاندارد آسانسور

1. اتمام نصب و راه‌اندازی آسانسور: اطمینان از تکمیل تمامی عملیات نصب و راه‌اندازی آسانسور و همچنین اتمام سایر عملیات ساختمانی مرتبط.
2. ارسال مدارک به شرکت نصب‌کننده: ارائه کپی پروانه ساختمان و کارت ملی متقاضی به شرکت نصب‌کننده آسانسور.
3. ثبت‌نام در سامانه مدیریت بازرسی آسانسور: شرکت نصب‌کننده با استفاده از مدارک ارائه‌شده، در سامانه مربوطه ثبت‌نام کرده و کد رهگیری دریافت می‌کند.
4. پرداخت هزینه بازرسی: متقاضی باید هزینه بازرسی را پرداخت کرده و رسید آن را به شرکت نصب‌کننده ارائه دهد.
5. ارسال نقشه‌ها و محاسبات فنی: شرکت نصب‌کننده نقشه‌ها، محاسبات فنی و سایر مدارک مورد نیاز را به شرکت بازرسی ارسال می‌کند.
6. تعیین نوبت بازرسی: شرکت بازرسی پس از دریافت مدارک، نوبت بازرسی را تعیین و به متقاضی اعلام می‌کند.
7. انجام بازرسی: بازرس مربوطه با حضور نماینده شرکت نصب‌کننده، آسانسور را از نظر ایمنی و عملکرد بررسی می‌کند.
8. رفع نواقص احتمالی: در صورت وجود نواقص، شرکت نصب‌کننده موظف به رفع آن‌ها است و پس از رفع نواقص، بازرسی مجدد انجام می‌شود.
9. عقد قرارداد سرویس و نگهداری: پس از تأیید نهایی، متقاضی باید با شرکت نصب‌کننده قرارداد سرویس و نگهداری یک‌ساله منعقد کند.
10. صدور گواهی استاندارد: پس از تکمیل تمامی مراحل و ارائه مدارک لازم، گواهی استاندارد آسانسور صادر می‌شود.

نکات مهم

• اعتبار گواهی استاندارد آسانسور از زمان صدور، یک سال است و باید حداقل یک ماه قبل از اتمام اعتبار، تقاضای بازرسی ادواری در سامانه مدیریت بازرسی آسانسور ثبت شود.
• در صورت بروز حادثه در آسانسور فاقد گواهی استاندارد، مسئولیت آن بر عهده مالک یا مدیر ساختمان است و شرکت‌های بیمه نیز در قبال آسانسورهای بدون گواهی‌نامه ایمنی، مسئولیتی نمی‌پذیرند.
• برای اطمینان از ایمنی و عملکرد صحیح آسانسور، توصیه می‌شود قرارداد سرویس و نگهداری منظم با شرکت‌های معتبر منعقد شود و بازرسی‌های ادواری به‌موقع انجام گیرد.

با رعایت این مراحل و نکات، می‌توانید از ایمنی و عملکرد مناسب آسانسور ساختمان خود اطمینان حاصل کنید.

 

مدارک لازم برای اخذ گواهی استاندارد آسانسور چیست؟

برای اخذ گواهی استاندارد آسانسور، ارائه مدارک زیر ضروری است:

1. فرم بازرسی استاندارد: این فرم توسط شرکت نصاب آسانسور تهیه می‌شود.
2. فرم تأییدیه ناظر ساختمان: این فرم باید توسط ناظر ساختمان تکمیل و تأیید شود.
3. کپی پروانه ساختمان: کارفرما باید کپی پروانه یا جواز ساختمان را ارائه دهد.
4. کپی قرارداد نصب آسانسور: کپی قرارداد ساخت و نصب آسانسور که توسط شرکت نصاب تهیه شده است.
5. نقشه و محاسبات آسانسور: شرکت نصاب باید نقشه‌ها و محاسبات فنی آسانسور را ارائه دهد.
6. بیمه‌نامه آسانسور: بیمه‌نامه مسئولیت مدنی دارندگان آسانسور در قبال استفاده‌کنندگان که توسط شرکت نصاب تهیه می‌شود.
7. فرم ۶ تکمیل‌شده: این فرم باید توسط کارفرما تکمیل شود.
8. کپی قرارداد سرویس و نگهداری آسانسور: شرکت نصاب باید کپی قرارداد سرویس و نگهداری یک‌ساله آسانسور را ارائه دهد.

توجه داشته باشید که ارائه این مدارک برای اخذ گواهی استاندارد آسانسور الزامی است و باید به‌صورت کامل و دقیق تهیه شوند.

برای اخذ استاندارد، بررسی کدام قسمت‌ها در اسانسور الزامی است؟

برای دریافت استانداردهای ادواری، کارشناسان مربوطه موارد زیر را مورد بازرسی قرار می‌دهند:

• بررسی شاقول بودن گیربکس موتور گیربکس
• چک کردن یکسان بودن فشار سیم بکسل‌های روی فلکه اصلی گیربکس
• سرخوردگی سیم بکسل‌های روی فلکه اصلی
• کنترل زاویه سیم بکسل و فلکه
• بررسی اصطکاک سیم بکسل
• گارد یا حفاظ سیم بکس‌ها
• نصب علامت گردش پولی موتور
• نشانه گذاری برای تراز توقف روی سیم بکسل‌ها
• اجرای صحیح بتن ریزی سقف و همچنین وجود لبه 5 سانتی متری
• بررسی نصب بودن قلاب سقف و قرار داشتن پلاک تناژ قلاب سقف
• وجود دستورالعمل نجات اضطراری در موتورخانه
• مجهز بودن به کلید درب طبقات جنب راهنمای نجات اضطراری
• روشنایی زیاد موتورخانه
• بررسی عدم وجود وسایل اضافی در موتورخانه
• تست میکروسوئیچ دریچه، در صورتی که چاه آسانسور موتورخانه دارای پنجره اضطراری باشد
• بررسی بازشوی دریچه اضطراری موتورخانه
• مناسب بودن مکش هوای موتورخانه
• عدم لغزنده بودن کف موتورخانه
• پلکان مناسب برای تردد روی سقف چاه آسانسور
• داشتن حفاظ مناسب برای گاورنر
• حضور پلاک شماره آسانسور روی موتور گیربککس در موتورخانه‌هایی که بیش از یک آسانسور دارند
• داشتن دریچه در کف موتورخانه برای حمل کالا در موتورخانه‌هایی با بیش از یک آسانسور
• وجود نرده دور دریچه کف
• بررسی و ثبت شماره تجهیزات موجود در موتورخانه و تطبیق آن‌ها با اطلاعات
• تست پلمپ بودن گاورنر
• کنترل حفاظ گاورنر
• داشتن پلاک سازنده گاورنر به همراه مشخصات فنی
• چک کردن کلیدهای تست تابلو‌های حرارتی
• تست تایم تراول
• تست کنترل فاز
• بررسی و کنترل سیستم برق اضطراری کابین در تابلو و باطری آن

مواردی که برای اخذ استاندارد درون چاهک بررسی می‌شود:

• وجود چراغ برای روشنایی درون چاه
• نصب بودن نردبان برای ورود به چاه
• تست رطوبت و نشتی آب در چاه
• کنترل و تست کارکرد دیکتاتور‌ها
• داشتن کلید خاموش و روش چراغ درون چاه در قسمت پایین چاه، این کلید به صورت تبدیلی است
• تست لیمیت‌های حد بالا
• کنترل لیمیت‌های حد پایین
• بررسی میکروسوئیچ فلکه ته چاه
• داشتن پیلیت در زیر ریل‌های آسانسور
• ضد زنگ کردن همه آهن‌های زهکشی شده درون چاه
• بررسی صاف بودن دیوار‌ها و نداشتن خلل و فرج
• بررسی مناسب بدون کشش سیم بکسل گاورنر و وزنه فلکه ته چاه
• وجود جانپناه در کف چاه
• بررسی نحوه استفاده از کلمس سیم بکسل‌ها
• مناسب بودن کانال کشی برای سیم کشی داخل چاه
• بررسی عدم وجود وسایل اضافی اعم از لوله‌های آب و فاضلاب و کابل برق متفرقه در چاه
• بررسی سینی‌های نصب شده در زیر درب طبقات
• کنترل نصب صحیح لاستیک‌ها، فنر و همچنین سیستم ضربه گیر هیدرولیکی در قسمت کف چاه
• تست فاصله زیر قاب وزنه تعادل با ضربه گیر کف چاه
• کنترل فاصله زیر کابین با ضربه گیر کف چاه
• بررسی فاصله بین کابین و قاب وزنه تعادل و همچنین وسایل متحرک نسبت به هم
• فاصله اجزای ثابت با اجزای متحرک
• بررسی براکت‌های جوشکاری شده
• کنترل جوشکاری آهن کشی چاه
• بررسی روش سربندی شدن سیم بکسل‌ها
• بررسی گارد محافظ وزنه‌های داخل قاب وزنه تعادل
• چک کردن سینی‌های زیر درب
• کنترل سینی زیر درب کابین

مواردی که در بیرون از آسانسور مورد بررسی قرار می‌گیرند

• تست و کنترل سیم ارت روی کابین
• کنترل میکروسوئیچ روی سقف کابین که متعلق به پاراشوت است و در صورت کشیده شدن سیم بکسل هنگام حرکت کابین باید به سرعت قطع شود
• تست کمان درب باز کن
• بررسی کفشک‌های کابین به منظور جلوگیری از لقی
• کنترل اتصالات روی تراول کابل و سیم‌های روی کابین
• کنترل سیستم برگشت درب هنگام برخورد با مانع
• بررسی فاصله کابین با درب‌های طبقه
• کنترل تطابق نامگذاری طبقه و نامگذاری روی شستی داخل کابین
• تست عملکرد زنگ اضطراری با قطع برق آسانسور
• اطمینان از سلامت کف کابین و همچنین دیواره و سقف‌ها
• روشنایی کافی داخل کابین
• تست سربندی سیم‌های رویزیون
• کنترل عملکرد کلید قارچی استپ
• تست شستی جهت بالا و پایین بودن جعبه رویزیون
• کنترل روغندان‌های ریل کابین
• بررسی روغندان‌های ریل وزنه
• تست حرکت باز و بسته شدن درب کابین بدون صدا و درگیری

تفاوت استاندارد و ایمنی آسانسور

 

 

استاندارد اسانسور و ایمنی آن با هم تفاوت دارند. اگر اسانسور موفق به دریافت استاندارد شود، این به معنای ایمنی در اسانسور نیست. برای بلکه دریافت استاندارد ایمنی در اسانسور، ملزم به انجام سرویس‌های ادواری و دوره ای هستیم.

نتیجه گیری

آسانسور از هر نوعی که باشد، وسیله است که ساخت دست بشر است و امکان بروز خطا چه در زمان طراحی و چه در زمان نصب در آن وجود دارد. وجود کوچکترین خطا در هنگام نصب آسانسور باعث بروز خطرات مالی و جانی بزرگی می‌شود پس برای به حداقل رساندن خطرات احتمالی اکیدا توصیه می‌شود برای نصب آسانسور برای ساختمان، کارگاه و مراکز درمانی خود، از شرکت آسانسور معتبر اقدام نمایید.

شرکت آسانسور آرمان‌مانگ

شرکت آسانسور و پله‌برقی آرمان مانگ در سال ۱۳۷۶ از درون مجموعه‌ای از شرکت‌های فعال در صنعت آسانسور و پله‌برقی کشور متولد شده است. بنیانگذاران شرکت جمعی از کارشناسان، مهندسان و اساتید دانشگاه در رشته‌های مکانیک، برق و الکترونیک با بیش از دو دهه سابقه فعالیت‌های علمی و اجرایی می‌باشند که ایجاد تحولی بنیادی در صنعت آسانسور و پله برقی ایران همگام با دانش و فن آوری روز دنیا هدف مشترک آنها است.