گاورنر آسانسور چیست؟ بررسی کامل انواع، کاربرد و قیمت نصب

گاورنر آسانسور یکی از مهم‌ترین قطعات ایمنی در سیستم‌های بالابر است. این دستگاه، کنترل‌کننده سرعت آسانسور در زمان حرکت و به‌ویژه در شرایط اضطراری مانند سقوط کابین است. گاورنر در واقع ضامن جان سرنشینان آسانسور محسوب می‌شود.

نقش گاورنر در سیستم ایمنی آسانسور

در صورت بالا رفتن غیرمجاز سرعت آسانسور، گاورنر وارد عمل شده و با فعال‌سازی ترمز ایمنی، مانع از سقوط کابین می‌شود. این عملکرد، یکی از الزامات استانداردهای ایمنی جهانی در صنعت آسانسور است و در تمامی آسانسورها وجود گاورنر ضروری است.

گاورنر چگونه کار می‌کند؟

گاورنر آسانسور یکی از اجزای حیاتی سیستم ایمنی آسانسور است که عملکرد آن به‌ویژه در شرایط اضطراری اهمیت ویژه‌ای دارد. اما دقیقاً این قطعه چگونه وارد عمل می‌شود و مکانیزم آن چیست؟

در حالت عادی، گاورنر تنها نقش نظارتی دارد. سیم بکسل گاورنر که به کابین آسانسور متصل است، هنگام حرکت آسانسور به‌طور هماهنگ با کابین حرکت می‌کند. یک قرقره چرخان داخل گاورنر با این سیم بکسل می‌چرخد، و اگر سرعت کابین بیش از حد مجاز (مثلاً بالای ۱ متر بر ثانیه) شود، نیروی گریز از مرکز به فنرهای داخل گاورنر وارد می‌شود.

در این لحظه، این نیرو باعث باز شدن بازوهای گاورنر می‌شود. بازوها با فشار به یک شیار، میله‌ای را آزاد می‌کنند که به فعال‌سازی ترمز اضطراری (پاراشوت) منجر می‌شود. این ترمز روی ریل آسانسور قفل می‌شود و کابین را در کسری از ثانیه متوقف می‌کند.

در گاورنرهای پیشرفته‌تر، این مکانیزم به‌صورت الکترونیکی کنترل شده و اطلاعات حرکتی کابین از طریق انکودرها و برد الکترونیکی تحلیل می‌شود. در این سیستم‌ها، دقت تشخیص بسیار بالاتر و پاسخ‌دهی سریع‌تر است. همچنین برخی از گاورنرهای هوشمند توانایی ارسال سیگنال هشدار به سیستم کنترل مرکزی ساختمان را نیز دارند.

انواع گاورنر آسانسور

۱. گاورنر مکانیکی

ساده‌ترین نوع گاورنر با سیستم قرقره‌ای و بازویی، عمدتاً در آسانسورهای قدیمی کاربرد دارد.

۲. گاورنر الکترونیکی

با استفاده از سنسورهای دقیق و برد کنترل، سرعت را دیجیتال اندازه‌گیری و در صورت نیاز ترمز را فعال می‌کند.

۳. گاورنر ترکیبی

ترکیبی از تکنولوژی مکانیکی و دیجیتال، برای ایجاد دقت بالا و ایمنی مضاعف.

تفاوت گاورنر با سنسور سرعت آسانسور

در حالی‌که سنسور سرعت تنها اطلاعاتی درباره وضعیت حرکتی کابین ارائه می‌دهد، گاورنر نقش کنش‌گر دارد و در مواقع اضطراری واکنش نشان می‌دهد. به عبارتی، سنسور اطلاع‌رسان است، اما گاورنر مداخله‌گر.

کاربران گاورنر آسانسور چه کسانی هستند؟

1. مالکین ساختمان‌ها: در زمان سرویس و نگهداری باید از صحت عملکرد گاورنر مطمئن باشند.

2. تکنسین‌ها و نصاب‌ها: هنگام نصب آسانسور، وظیفه نصب صحیح گاورنر بر عهده آن‌هاست.

3. شرکت‌های تولیدی آسانسور: انتخاب مدل مناسب با ظرفیت و نوع آسانسور اهمیت بالایی دارد.

نکات مهم در خرید گاورنر آسانسور

• دارا بودن استاندارد ملی یا بین‌المللی

• سازگاری با ظرفیت آسانسور (تعداد نفر، سرعت)

• خدمات پس از فروش و گارانتی معتبر

• سازگاری با ترمز ایمنی موجود

• برند و کشور سازنده

قیمت گاورنر آسانسور در بازار

قیمت گاورنر بسته به عوامل زیر متغیر است:

عامل مؤثر	توضیح
نوع گاورنر	مکانیکی یا الکترونیکی
برند سازنده	داخلی یا خارجی
سرعت پشتیبانی‌شده	تا ۱ متر بر ثانیه یا بیشتر
ظرفیت آسانسور	تعداد نفرات و وزن قابل‌حمل
وجود تاییدیه استاندارد	تاییدیه‌های بین‌المللی

قیمت تقریبی: از ۷ میلیون تومان تا ۲۵ میلیون تومان در بازار ایران (سال ۱۴۰۴)

هزینه نصب گاورنر آسانسور

نصب گاورنر به‌تنهایی نیازمند دقت بالا و مهارت فنی است. بسته به موقعیت موتورخانه و نوع آسانسور، هزینه نصب بین ۲ تا ۸ میلیون تومان متغیر است.

عوامل مؤثر:

• محل نصب (بالای چاه یا موتورخانه)

• نیاز به تنظیم با سیم بکسل جدید

• تست و صدور گواهی تاییدیه آسانسور

برندهای مطرح گاورنر در ایران

• Sicor (ایتالیا)

• YASKAWA (ژاپن)

• Arkel (ترکیه)

• سیماران (ایران)

• آرمان‌دژ (ایران)

این برندها با ارائه گاورنرهای دارای تاییدیه اداره استاندارد و عملکرد دقیق، در پروژه‌های ساختمانی به‌کار گرفته می‌شوند.

مقایسه فنی گاورنرهای داخلی و خارجی

در بازار ایران، گاورنرهایی با منشأ داخلی و خارجی موجود هستند. انتخاب بین این دو به عواملی نظیر کیفیت، قیمت، خدمات پس از فروش و شرایط پروژه بستگی دارد.

ویژگی	گاورنر داخلی	گاورنر خارجی
دقت عملکرد	متوسط تا خوب	بسیار بالا
فناوری ساخت	عمدتاً مکانیکی	مکانیکی و الکترونیکی
پشتیبانی و خدمات	گسترده و در دسترس	محدود، وابسته به واردکننده
قیمت	اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه	گران‌تر، با تعرفه گمرکی
برندهای شاخص	سیماران، آرمان‌دژ	Sicor، Yaskawa، Arkel
زمان تحویل	فوری (موجود در انبار)	وابسته به واردات
تطابق با استاندارد ایران	بله	نیاز به بررسی بیشتر

اگر پروژه ساختمانی شما دارای محدودیت بودجه است یا نیاز به تامین سریع قطعات دارد، انتخاب گاورنر داخلی منطقی‌تر است. اما برای ساختمان‌های لوکس یا برج‌هایی با سرعت و ظرفیت بالا، گاورنرهای خارجی با دقت بیشتر، گزینه‌ای مطمئن‌تر محسوب می‌شوند.

آیا تعویض گاورنر ضروری است؟

در شرایط زیر، تعویض گاورنر الزامی است:

• نقص در عملکرد در تست‌های ایمنی

• خرابی مکانیزم داخلی یا زنگ‌زدگی

• به‌روزرسانی سیستم ایمنی آسانسور

• افزایش ظرفیت یا سرعت آسانسور

---

نکات نگهداری و بازبینی دوره‌ای گاورنر

• انجام تست عملکرد حداقل سالانه یک بار

• بررسی سلامت سیم بکسل متصل به گاورنر

• روان‌کاری بلبرینگ‌ها و قطعات متحرک

• بررسی وضعیت ترمز ایمنی پس از عملکرد گاورنر

---

تفاوت گاورنر آسانسور با گاورنر بالابر

ارتباط گاورنر با ترمز ایمنی آسانسور

گاورنر در هنگام تشخیص سرعت بیش از حد، دستور فعال‌سازی ترمز ایمنی (پاراشوت) را صادر می‌کند. این ترمزها با درگیر شدن با ریل‌ها، باعث توقف سریع کابین می‌شوند. بنابراین، هماهنگی بین این دو سیستم حیاتی است.

راهنمای کامل انتخاب گاورنر مناسب بر اساس نوع ساختمان

یکی از سوالات رایج این است که برای یک ساختمان خاص چه نوع گاورنری مناسب است؟ انتخاب گاورنر به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه برای ساختمان‌های مختلف تفکیک شده است:

۱. ساختمان‌های مسکونی ۴ تا ۵ طبقه

• نوع گاورنر: مکانیکی ساده

• سرعت آسانسور: ۰٫۶ تا ۱ متر بر ثانیه

• ظرفیت کابین: حداکثر ۶ نفر

• پیشنهاد: گاورنر داخلی اقتصادی با خدمات پس از فروش فعال

۲. آپارتمان‌های بلندمرتبه (۱۰ طبقه به بالا)

• نوع گاورنر: مکانیکی یا ترکیبی با دقت بالا

• سرعت آسانسور: بالای ۱٫۵ متر بر ثانیه

• ظرفیت کابین: ۸ نفر به بالا

• پیشنهاد: گاورنر با تاییدیه استاندارد، بهتر است برند ترکیه‌ای یا اروپایی استفاده شود

۳. ساختمان‌های تجاری و اداری

• نوع گاورنر: ترکیبی یا الکترونیکی با سنسور دقیق

• نیاز به عملکرد سریع در ساعات پرتردد

• پیشنهاد: گاورنر برند Arkel یا Yaskawa

۴. برج‌های مسکونی لوکس یا پروژه‌های ویژه

• نوع گاورنر: الکترونیکی هوشمند با خروجی دیجیتال برای مانیتورینگ

• سرعت: ۲ متر بر ثانیه و بیشتر

• پیشنهاد: استفاده از گاورنرهای هوشمند اروپایی با کنترل از راه دور

۵. آسانسورهای خانگی یا ویلایی

• نوع گاورنر: کوچک، سبک و ساده

• محدودیت فضا در موتورخانه

• پیشنهاد: گاورنر داخلی با ابعاد فشرده و نصب آسان

جمع‌بندی

گاورنر آسانسور قلب سیستم ایمنی یک آسانسور است. بدون این قطعه، امنیت کابین به‌خطر می‌افتد. شناخت انواع آن، توجه به نکات خرید و نصب، و انجام سرویس‌های دوره‌ای، راهکاری هوشمندانه برای جلوگیری از حوادث احتمالی است.

سوالات متداول درباره گاورنر آسانسور

آیا امکان تنظیم مجدد گاورنر وجود دارد؟

بله، تنظیم مجدد باید توسط تکنسین مجاز انجام شود.

گاورنر آسانسور هر چند وقت باید بازبینی شود؟

حداقل سالی یک‌بار، یا پس از هر بار فعال‌شدن.

آیا گاورنر در آسانسورهای خانگی هم نصب می‌شود؟

بله، حتی آسانسورهای خانگی نیز باید به گاورنر مجهز باشند.

آیا گاورنر در کاهش سرعت نقش دارد؟

خیر، فقط در مواقع سرعت غیرمجاز یا سقوط عمل می‌کند، نه در حرکت عادی.