سکوهای نفتی، پالایشگاهها، مجتمعهای پتروشیمی و بسیاری از واحدهای صنعتی به دلیل حضور گازها و پودرهای قابل اشتعال در محیط، شرایط بسیار خاص و حساسی دارند. ایمنی در این مراکز از اولویتهای اصلی است و کوچکترین جرقه میتواند حادثهای غیرقابل جبران ایجاد کند. به همین دلیل، تنها تعداد محدودی از شرکتهای آسانسورسازی توانایی طراحی، مونتاژ، محاسبه و اجرای پروژههای آسانسور صنعتی و بالابر صنعتی را دارند، بهویژه زمانی که نیاز به ویژگیهای ضد اشتعال، ضد انفجار و ضد آب نیز وجود داشته باشد.
اسانسور ضد انفجار یا ضد حریق چیست؟
اسانسور ضد انفجار (Explosion-proof elevator) همانند آسانسورهای مسافربری هستند تنها با این تفاوت که در مقابل انفجار و ورود گازهای سمی به درون کابین مقاوم هستند. در محیطهایی که افراد با مواد آتشزا و گازهای سمی در ارتباط هستند مثل صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، انواع معادن، سیلوها، کارخانجات تولید سیمان، کارخانهها، کارگاههای صنعتی، نیروگاهها، پالایشگاهها و… برای جابهجایی بین طبقات باید از تجهیزات بالابری استفاده کرد که در مقابل انواع انفجارها مقاوم باشند. دراین محیطهای کاری چون کارفرماها در مقابل جان و مال انسانها مسئولند، باید از تجهیزاتی استفاده کنند که نهایت ایمنی را در مقابل خطرات احتمالی برای کارکنان خود محیا سازند.
چنین محیطهایی که هر لحظه امکان خطر و یا بروز حادثه در آنجا وجود دارد؛ به تجهیزات ایمن و خاصی مثل آسانسور ضد انفجار و آسانسور ضد گرد و غبار احتیاج دارند. در ادامه قصد داریم تا شما را بیشتر با آسانسورهای ضد انفجار آشنا کنیم.
ویژگیهای آسانسورهای ضد انفجار چیست؟
اسانسورهای ضد حریق به دلیل تجهیزات مقاوم در برابر آتش و دمای بالایی که دارند، در محیطهایی که امکان آتشسوزی و یا نشت گازهای سمی وجود دارد، استفاده میشوند. پوسته روی کابین آن از موادی ساخته شده است که مقاومت بالایی در برابر اشتعال دارند.
این آسانسورها به گونهای طراحی شدهاند که هیچگونه اتشسوزی نمیتواند عملکرد اسانسور را مختل نماید. از سوی دیگر در این آسانسورها سیستمهای مهار اتشی وجود دارد که به محض اتشسوزی امکان مهار کردن آن را دارد.
از دیگر ویژگیهای آسانسور ضد حریق و انفجار میتوان به عدم انتشار آتش و دود اشاره کرد. آسانسورهای ضد حریق با استفاده ازتکنولوژی دربها، سیستمهای خنک کننده و سایر فناوریهای خاصی که در خود دارد، از انتقال آتش و دود به داخل آسانسور جلوگیری میکند. این ویژگی باعث حفاظت از افراد داخل اسانسور در زمان وقوع حادثه خواهد شد.
کاربرد آسانسورهای ضد انفجار
آسانسورهای ضد انفجار (Explosion-proof elevators) به طور خاص برای استفاده در محیطهایی طراحی شدهاند که خطر انفجار به دلیل وجود گازها، بخارات، یا ذرات قابل اشتعال وجود دارد. این نوع آسانسورها با استانداردهای ایمنی ویژهای تولید میشوند تا در برابر وقوع جرقه یا انفجار مقاومت کنند. در ادامه، کاربردهای اصلی این آسانسورها آورده شده است:
1. سکوهای نفت و گاز
- محیطهای حاوی گازهای قابل اشتعال: آسانسورهای ضد انفجار در سکوهای نفت و گاز دریایی یا خشکی استفاده میشوند که اغلب در معرض گازهای هیدروکربنی قرار دارند.
- انتقال کارکنان: برای جابجایی ایمن کارکنان بین طبقات یا بخشهای مختلف سکو.
2. پالایشگاهها
- در پالایشگاهها که بخارات شیمیایی و گازهای قابل اشتعال بهوفور یافت میشود، آسانسورهای ضد انفجار یک ضرورت است.
- جابجایی مواد و تجهیزات حساس بدون ایجاد خطر.
3. مجتمعهای پتروشیمی
- برای محیطهایی که در آنها مواد شیمیایی با قابلیت اشتعال یا انفجار ذخیره یا تولید میشود.
- حملونقل افراد و مواد اولیه به بخشهای مختلف تولید.
4. معادن
- در معادن زغالسنگ یا معادن دیگر که احتمال وجود گاز متان یا گرد و غبار قابل انفجار بالاست.
- انتقال تجهیزات و کارکنان با ایمنی بالا.
5. کارخانههای تولید مواد شیمیایی
- محیطهایی که مواد شیمیایی خطرناک تولید، ذخیره یا مصرف میشود.
- جلوگیری از بروز حوادث ناگهانی در حملونقل داخلی.
6. انبارها و سیلوهای غلات
- در سیلوها که گرد و غبار غلات میتواند عامل انفجار باشد.
- برای جابجایی محمولهها و افراد به سطوح مختلف انبار.
7. کارگاهها و صنایع نظامی
- در صنایع تولید مهمات، مواد منفجره یا مواد شیمیایی نظامی که شرایط ویژهای دارند.
- انتقال ایمن مواد خطرناک و پرسنل.
8. صنایع داروسازی
- در برخی بخشهای صنایع داروسازی که ترکیبات فرار و اشتعالپذیر تولید میشود.
- ایجاد ایمنی بیشتر در محیطهای تولید حساس.
9. صنایع غذایی خاص
- در کارخانههایی که مواد اولیه یا شرایط تولید خطر انفجار یا اشتعال دارند.
- بهبود ایمنی و کارایی در این محیطها.
ویژگیهای کلیدی آسانسورهای ضد انفجار
- ساختار مقاوم در برابر جرقه و شعله.
- استفاده از تجهیزات الکتریکی ضد انفجار.
- قابلیت عملکرد در شرایط سخت محیطی (رطوبت، دما و فشار بالا).
- طراحی با رعایت استانداردهای ATEX یا IECEx.
استانداردهای مربوط به اسانسور ضد احتراق
استاندارد مهمی که برای تولید آسانسورهای ضد انفجارتعریف شده است، EN 81-72 میباشد. این استاندارد را اتحادیه استانداردهای اروپا در جهت حفظ سلامت اسانسورهای ضد حریق وضع کرده است.
EN 81-72 در بردارنده یکسری مشخصات فنی برای آسانسور و همچنین آزمونهایی است که سلامت اسانسور ضد انفجار را تایید میکنند. در ادامه به موارد موجود در این استاندارد اشاره خواهیم کرد:
- موارد و مشخصات عمومی آسانسور: موارد و مشخصات عمومی اسانسور شامل مشخصات عمومی آسانسورهای ضد انفجار میشود که در بر گیرنده ظرفیت باربری، سرعت، ارتفاع مسافربری، ابعاد و سایر مشخصات فنی است.
- شیوه طراحی و ساخت: شیوه طراحی و ساخت به قوانین و راهنماییهایی برای طراحی و ساخت آسانسورهای ضد انفجار اشاره دارد که در بر گیرنده مواردی مانند مواد سازگار با محیط ضد انفجار، طراحی جعبه ضد انفجار و اطفاء حریق در آسانسور میباشد.
- موارد مربوط به نصب و آزمون در اسانسور: این بخش در بر گیرنده قوانین و راهنماییهایی برای نصب و آزمون آسانسورهای ضد انفجار است که شامل مواردی مانند نصب و آزمون سیستمهای ایمنی و آتش سوزی در آسانسور میشود.
- نحوه نگهداری و نوع تعمیرات در اسانسور: نگهداری و تعمیر در اسانسور در بر گیرنده راهنماییها و الزامات برای نگهداری و تعمیرات منظم آسانسورهای ضد انفجار است و شامل مواردی مانند بررسی دورهای سیستمهای ایمنی و اطفاء حریق، تعویض قطعات و تعمیرات ضروری است.
با توجه به محل نصب این اسانسورها و خطراتی که ممکن است اتفاق بیفتند، استاندارد EN 81-72 برای طراحی و ساخت آسانسورهای ضد انفجار از مواد و تجهیزات خاصی استفاده میکند تا از ایمنی کامل آسانسور در محیطهای خطرناک اطمینان حاصل شود.
خرید آسانسور ضد انفجار
در بالا سعی کردیم تا شما را با اسانسورهای ضد انفجار، کاربردها و محل نصب آشنا سازیم. اگر فردی هستید که محل کار شما در محیطهای پرخطر و دارای مواد اشتعالزا میباشد، بهتر است در آن محل از آسانسور ضد انفجار استفاده شود. این آسانسورها، به عنوان یک نوع خاص از تجهیزات بالابر، برای استفاده در محیطهایی که خطر انفجار و آتشسوزی وجود دارد، طراحی و ساخته میشوند و باعث جلوگیری از خطرات و صدمات احتمالی میباشند.
در حین طراحی و ساخت آسانسورضد انفجار، ما در شرکت آسانسور آرمان مانگ، کلیه اقدامات لازم و ویژه را برای مکانهای خطرناک ، مناطق و جوهایی که غلظت گازهای قابل اشتعال ، بخارات یا گرد و غبار اتفاق میافتد، در جهت حفظ امنیت جانی و مالی افراد انجام می دهیم. موفقترین مشاغل صنعتی دارای تعدادی ویژگی مشترک هستند که از جمله این ویژگیها میتوان به استفاده از بهترین تجهیزات و پرسنل اشاره کرد. این امر به ویژه در مورد صنایعی که شرایط خطرناک مانند انفجار در آنها یک نگرانی روزمره است، صدق میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره با مشاورین ما در شرکت آسانسور ارمان مانگ در ارتباط باشید.
لیست قطعات ضروری در آسانسورهای ضد انفجار
در آسانسورهای ضد انفجار، تمام قطعات باید به صورت ویژه و مطابق با استانداردهای ایمنی طراحی و تهیه شوند. در ادامه لیستی از قطعاتی که به طور خاص برای این نوع آسانسورها ضروری هستند، آورده شده است:
- چراغ روشنایی ضد جرقه داخل کابین: برای جلوگیری از ایجاد جرقه و افزایش ایمنی در محیط.
- میکروسوئیچ و سنسورهای کنترلی: جهت کنترل دقیق و ایمن حرکت آسانسور.
- پاراشوت ضد انفجار: مکانیزم ایمنی برای جلوگیری از سقوط کابین در شرایط خاص.
- شاسی فرمان داخل کابین: طراحی شده با متریال و تجهیزات ضد انفجار.
- تابلو فرمان: کنترل مرکزی آسانسور با رعایت الزامات ایمنی ضد انفجار.
- تابلو تغذیه سه فاز: جهت تأمین برق ایمن و پایدار برای سیستم.
- جعبه رویزیون: برای کنترل و تعمیرات با رعایت استانداردهای ایمنی.
- کلیدها و پریزهای ضد انفجار: مقاوم در برابر جرقه و شعله برای استفاده در محیطهای حساس.
- هواکش کابین: جهت تهویه ایمن و جلوگیری از تجمع گازهای خطرناک.
- هواکش موتورخانه: برای تهویه موتورخانه و کاهش خطر انفجار.
- قطعات الکترونیکی ضد انفجار (EX): تمامی قطعات الکترونیکی باید دارای استاندارد EX باشند.
- الکتروموتورها یا پاور یونیتهای سیستم هیدرولیک: همراه با تابلو فرمان، کلیدها و کنتاکتورها، در فضایی کاملاً بسته و ایمن قرار میگیرند.
برخی از پروژه های انجام شده توسط شرکت آسانسور ارمان مانگ
- مرتفع ترین آسانسور ضد انفجار خاورمیانه با طول حرکت 110 متر ، 24 توقف
- آسانسور ضد انفجار با طول حرکت 75 متر ، 14 توقف
- 2 دستگاه آسانسور ضد انفجار با طول حرکت 45 متر ، 8 توقف
- آسانسور ضد انفجار با طول حرکت 43 متر ، 11 توقف